Retroreis naar de Sovjettijd op Spitsbergen

28 september 2016

Hotels in communistische stijl, een eigen bierbrouwerij en communistische curiositeiten uit de Sovjettijd. Het Sovjettoerisme ontluikt op Spitsbergen in Russische mijnwerkersdorpen als Barentsburg, Pyramiden en Grumant.

Spitsbergen ligt in de Noordelijke IJszee en valt onder Noors bewind. De drie Russische nederzettingen op de eilandengroep dateren uit de tijd van de Svalbard Treaty uit 1920. Dat bepaalde dat de ondertekenaars economische activiteiten mochten uitoefenen op Spitsbergen. De Sovjetunie toog naar de archipel voor de ontginning van steenkool. Na de Tweede Wereldoorlog werd de aanwezigheid van de Russen op Spitsbergen vooral strategisch belangrijk. Nu is er het toerisme.

Barentsburg: noordelijkste biertje met mijnwerkers
Toen het door de Nederlanders gestichte Barentsburg (als eerbetoon aan de ontdekker van Spitsbergen, Wilhelm Barentz) in 1926 noodgedwongen de mijnactiviteiten moest verkopen kwam het stadje in handen van de Russen. Zij bouwden de mijnactiviteiten uit, tot Barentsburg een mijndorpje werd van ruim 1.000 inwoners. Nu wonen er nog 400 mensen die grotendeels van de mijnbouw leven en sinds kort het toerisme hebben omarmd. Wat te verwachten? Modernistische gebouwen in Sovjetstijl, een standbeeld van Lenin middenin het dorp, bier drinken in de Barentsburg brouwerij (detail: de noordelijkste brouwerij ter wereld) en een bezoek aan het Pomoren-museum dat verhaalt over de zeevaart. Overnachten kan in het vernieuwde Barentsburg Hotel, het zicht op Olaf Mountain krijg je erbij cadeau. Ga er naartoe per boot in de zomer of herfst of regel een sneeuwscooter in de winter, de fjorden zijn dan bevroren. Skiën kun je er overigens ook. Zie: http://polarcharter.no/en/welcome/

Pyramiden: spookstad voor avonturiers en historici
Zo mogelijk nog meer tot de verbeelding sprekend dan Barentsburg is Pyramiden dat z’n naam dankt aan de kegelvormige berg aan de voet van het stadje. De Zweden begonnen hier met mijnbouw, de Russen namen het over. In de hoogtijdagen was Pyramiden de grootste nederzetting op Spitsbergen met meer dan 1000 inwoners. Toen in 1998 de steenkoolvoorraden uitgeput bleken, werd het dorp gesloten en vond er een ware exodus plaats. Momenteel wonen er nog zo’n 10 mensen die het gebouwenonderhoud verzorgen. Daarmee is Pyramiden een echte spookstad geworden, voer voor avonturiers en historici. Ga er naartoe per boot in de zomer of herfst en per sneeuwscooter in de winter. Overnachten kan in het in 2013 gerenoveerde Hotel Tulpan waar de Sovjetsfeer nog van de muren druipt. Zie: http://visitsvalbard.com/en/Activities-providers/?News=187

Grumant: per speedboot door het Isfjord richting ruïnes
Een derde, minder bekend en minder toegankelijk Russisch mijnwerkersdorp is Grumant. De Russen stopten er in 1961 alle mijnactiviteiten toen de opbrengsten daalden. Vandaag de dag is het dorpje volledig verlaten en zijn de gebouwen veranderd in ruïnes. Om hier te komen pak je een speedboot vanuit Longyearbyen, vanwege de complexe ligging en relatief grote afstand tot Grumant. De tocht er naartoe is fraai en koerst door het indrukwekkende Isfjord waar bijzondere vogelsoorten nestelen. Onderweg passeert de boot ook het vroegere Noorse mijnwerkersdorpje Hiorthhamm, dat eveneens verlaten is. Bekijk: http://www.spitsbergentravel.com/start/adventures/summer/boat-trips/isfjord-safari-grumant/ en http://svalbardbooking.com/adventures/summer#p-35656

Extreme seizoenen; de beste reisperiode
Spitsbergen leeft op het ritme van de seizoenen die vele uitersten kennen. Vanaf eind oktober tot medio februari is het er 24 uur per dag donker (het zogenaamde ‘Dark season’). Ideaal voor het spotten van het prachtige noorderlicht of een sneeuwscootersafari. Daarna, tot eind april, worden de dagen langer tot de zon 24 uur per dag aan de hemel blijft staan, het andere uiterste. Deze periode biedt nog steeds de nodige winterse taferelen en is ideaal voor een ski-expeditie of een tocht met de hondenslee. De zomerperiode, die vanaf medio juni tot medio augustus duurt, is perfect voor een boottocht naar één van de Russische nederzettingen. De herfst begint al vroeg op Spitsbergen, rond half augustus, en duurt tot half oktober. In deze periode korten de dagen zeer snel, vanaf begin oktober geniet je van het bijzondere ‘twilight’ of schemerlicht.

Spitsbergen praktisch

• – Dagelijkse vluchten tussen Longyearbyen en het vasteland, via Oslo of Tromso. Boeken kan via SAS (www.flysas.nl ) of Norwegian Airlines (www.norwegian.com).
• – De meeste hotels liggen in hoofdstad Longyearbyen, overnachtingen boek je rechtstreeks bij de hotels. Voor info: http://www.visitsvalbard.com/en/Accommodation
• – Lokale gidsen en touroperators voor bijzondere trips: http://www.visitsvalbard.com/en/Activities-providers
• – Voor een volledig georganiseerde reis kan je in Nederland terecht bij onder meer SNP Natuurreizen (www.snp.nl), Thika Travel (www.thikatravel.com) of Sawadee (www.sawadee.nl)

Meer informatie over Spitsbergen: http://www.visitsvalbard.com/

• Naar overzicht nieuws